Organizując import towarów z Chin, szybko przekonujemy się, że branża TSL (Transport, Spedycja, Logistyka) to przestrzeń funkcjonowania podmiotów o różnej ofercie, zakresie usług i odpowiedzialności.
Kto zarządza statkiem i jest jednym z ważniejszych ogniw w transporcie morskim?
Ich podstawowymi typami są bez wątpienia armator, firma logistyczna, przewoźnik i spedytor. Czym się różnią i jaka jest ich charakterystyka? O tym w cyklu artykułów na temat podstawowych pojęć dotyczących importu z Chin.
Kim jest armator?
Armator to osoba fizyczna lub prawna, która wykorzystuje do celów transportowych własny lub wypożyczony statek. Jest to więc najczęściej firma, oferująca swoje usługi transportu morskiego ludzi i towarów flotą, którą dysponuje na własność lub w ramach porozumienia z jakąś stroną trzecią na zasadach wypożyczenia, leasingu itd.
Historycznie nazwa ta wiąże się ze zbrojeniem, ponieważ w przeszłości głównym zadaniem armatora było skompletowanie załogi i uzbrojenie statku w sposób zapewniający mu bezpieczną przeprawę przez morza i oceany.
W polskim prawodawstwie występuje on pod pojęciami:
- przedsiębiorca żeglugowy,
- przedsiębiorca okrętowy.
Za co odpowiada armator?
W zakresie obowiązków armatora najważniejsze są:
- udostępnienie statku,
- dbałość o jego dobry stan techniczny,
- zrekrutowanie kapitana i załogi,
- zarządzanie statkiem.
Jakie są obowiązki armatora?
Do obowiązków armatora należą przede wszystkim:
- zarejestrowanie statku,
- przestrzeganie przepisów i zasad bezpiecznej żeglugi,
- przestrzeganie przepisów obowiązujących na morzach i w portach,
- odpowiadanie za szkody zawinione przez załogę,
- chronienie statku wraz z jego urządzeniami i ładunkiem,
- ochrona środowiska naturalnego przed zanieczyszczeniem,
- branie udziału w postępowaniu w sprawie wypadku morskiego.
Światowy rynek armatorów
Ze względu na duży próg wejścia (wysokie koszty rozpoczęcia działalności, skomplikowane uwarunkowania prawne i poziom wymaganej wiedzy specjalistycznej), złożoność zagadnienia oraz światowy zasięg konkurencji, rynek usług armatorskich jest silnie zdominowany przez kilka firm o globalnym zasięgu. Pięć największych z nich to:
1. Maersk (Dania),
2. MSC (Szwajcaria),
3. Cosco Shipping (Chiny),
4. CMA CGM (Francja),
5. Hapag-Lloyd AG (Niemcy).
Podsumowanie
Jak mogłeś dowiedzieć się z tego artykułu, armator to podmiot o wąskiej i sprecyzowanej specjalności, jaką jest dostarczanie i obsługa statków transportowych. Alternatywą dla bezpośredniego podpisania umowy z armatorem jest skorzystanie z usług przewoźnika, spedytora lub firmy logistycznej, o czym więcej w kolejnych artykułach.